Beledi Dokuması - Tire

12. 03.2021

Beledi dokuması Türkiye'nin en eski pamuklu dokumalarından biridir. Temelleri 16. yüzyıla kadar dayanmaktadır. Tarihi kayıtlarda bu dokuma türüne Tire ve Bursa’da rastlanmaktadır. Bugün sadece Tire'de devam etmektedir.

Eldoku, Tire gezisinde bu harika dokumaları 5. kuşak olarak devam eden ve yeniden canlandırmaya çalışan genç Nurefşan Yaykal'ı ziyaret etti ve beledi dokumanın hikayesini ondan dinledi:

'1908 tarihli Aydın Vilayeti Salnamesi’ne göre Tire’de 60 el tezgahı bulunmaktadır.Tire’de işlenen beledi dokumasından perdelik, döşemelik, yatak ve yorganlıklar bölgenin gereksinimini karşıladığı gibi, bir kısmı da ihraç edilmiştir. Osmanlı  saraylarında perde ve padişahların kaftanlarında beledi dokuması kullanılmıştır.Yıllar geçtikçe tezgah sayısı azalmıştır. Günümüzde bu el sanatını yıllarca tek başına emek veren Saim Bayrı'nın kızı Gülnur Yaykal ve torunu Nurefşan Yaykal devam ettirmektedir.

Beledi dokumaları 24 çerçeveye, 16 ya da 13 pedalla kumanda edilebilen tezgahlarda dokunmaktadır. Bu tezgahlarda ortaya çıkan dokuma, tek katlı ve çift katlı çok dayanıklı bir dokuma cinsidir. İpekle de dokuma yapılmaktadır.

Ben 5. Kuşak olarak bu sanatı ayakta tutmaya devam edip gelecek nesillere aktarmak için bugün kendi atölyemi kuruyorum ve meraklı olan herkese beledi dokumasını öğretiyorum.Coğrafi işaret belgesine sahip olan Beledi Dokumasını hakettiği yerlere taşıyıp daha büyük işler başarıp adımızı tüm Türkiye'ye ve dünyaya duyurmayı hedefliyorum.'

Nurefşan Yaykal'ı içten tebrik ederiz ve bol bol şans dileriz.

Takip edin: @nurefsan_nurefsan
                     @tirebeledidokuma